Wandelen door een tuinengeschiedenisboek

“We vallen niet zo op, mensen rijden snel voorbij…”, zegt Monique Bruins Slot in haar kantoor op het tuinencomplex. Even buiten het dorp nemen imposante bomen inderdaad het zicht weg op de wereldberoemde tuinen. Negen van die groene oases mogen zich zelfs Rijksmonument noemen. Toch vinden elk jaar duizenden bezoekers de weg naar het pad dat tussen de creaties van Mien Ruys slingert. “Ook als je niet echt een tuinenliefhebber bent, is zo’n wandeling heel leuk. Je loopt door een tuinengeschiedenisboek dat veel herinneringen boven brengt”, vertelt Bruins Slot.

Organische vormen

Dat heeft alles te maken met de handtekening die Mien Ruys op de Nederlandse tuinen zette. Haar ideeën vonden een weg naar parken, plantsoenen en particuliere stukken groen. Overal verschenen de geometrische vormen, rechte lijnen, kleurrijke borders met bijzondere plantencombinaties en natuurlijk de spoorbielzen en grinttegels. “Dit soort kenmerken zie je nog steeds veel in de moderne tuinen, zonder dat mensen weten dat Mien Ruys ze bedacht heeft”, zegt Bruins Slot.

Experimenteren

De geboortegrond van Mien Ruys nodigde uit tot experimenteren. Vader Ruys runde in Dedemsvaart de Koninklijke Kweekerij Moerheim. “In kweken van bloemen en planten had Mien geen interesse, maar wel in de toepassing daarvan. Ze volgde een opleiding in Engeland en werkte daar ook in kwekerijen. Daar zag ze de kleurrijke borders die Nederland toen nog niet kende. Op een stuk grond van de kwekerij mocht ze van haar vader experimenteren. Zo bouwde ze langzaam veel kennis op over vormgeving, plantencombinaties en materialen. Eigenlijk stond ze aan het begin van een stroming.”

Internationale contacten

Mien Ruys keek bovendien veel verder dan Dedemsvaart. Ze bouwde internationale contacten op. “Dat dankte ze ook aan haar vooruitstrevende ouders. Die moedigden haar aan om over de grens te kijken. Haar vader had veel connecties in Engeland en Duitsland, Mien woonde een tijd in Berlijn. Later opende ze ook een ontwerpbureau in Amsterdam. Toen werkte ze ondertussen nauw samen met gerenommeerde architecten als Gerard Rietveld. Als die een woning of bedrijf ontwierp, vroeg hij Mien voor het groen.”

Grote projecten

Dat bracht grote opdrachten en prestigieuze projecten binnen handbereik. Ze ontwierp een park op het Amsterdamse KNSM-eiland, realiseerde de tuin van het Rosa Spierhuis in Laren en was verantwoordelijk voor het openbare groen in het bijzondere polderdorp Nagele. “Maar tegelijkertijd was ze gefascineerd door stadstuinen. Ze bedacht standaardconcepten die ook in kleine ruimtes toepasbaar waren. Toen introduceerde ze ook de spoorbielzen. Daarmee creëerde ze hoogteverschillen in tuinen. En ze is de bedenker van de grindtegel. Mien Ruys maakte ze zelf, in een houten kistje met grind en beton. Die ‘grion tegel’ is de voorloper van de grindtegel.”

Groene oase

Alle typische Mien Ruys-kenmerken zijn te zien op het complex in Dedemsvaart. De groene oase bestaat uit dertig verschillende tuinen, een theehuis, een winkel, een plantenhof, een expositieruimte en, Bruins Slot zegt het met nadruk, een kinderbos. “Want we horen nog wel eens dat kinderen hier niet mogen komen. Onzin natuurlijk. We hebben een klein speelbos en een speciale puzzelroute die een bezoek aan onze tuinen ook voor kinderen heel leuk maakt. Ook honden zijn van harte welkom, als ze maar zijn aangelijnd.”

Jubileumjaar

Honderd jaar terug kreeg Mien Ruys voor het eerst groene vingers. Ze groeide daarna uit tot een voorstaand tuinarchitecte die internationaal veel waardering oogst. Tuinen Mien Ruys staat uiteraard uitgebreid stil bij het jubileumjaar. In het voorjaar verschijnt een nieuw boek over Tuinen Mien Ruys en Dedemsvaart en er komt een podcastserie. “We richten ons het hele jaar op verschillende doelgroepen. Van een symposium voor internationale studenten tot activiteiten voor het grote publiek. We organiseren bijvoorbeeld een speciale inspiratiedag voor de eigen tuin. Ook realiseren we drie nieuwe stadstuinen waarin je ook volop inspiratie opdoet. Ken je Tuinen Mien Ruys nog niet? Dan is dit jaar hét moment voor een kennismaking!”

Kijk voor het programma van het jubileumjaar op www.tuinenmienruys.nl