navigatie overslaan

ondertitel

Vechtdallers ontdekken De Bessentuin

  • Leestijd 6
  • Gelezen 13965 keer
  • Geschreven door Erik Driessen

Misschien wel meer streekbewoners dan ooit plukken deze zomer bessen bij De Bessentuin in Brucht. Ze ontdekken het rode fruit en de bessen van Tonny en Erny Lubben en hun zoon Ton. ‘Dat we dat niet eerder hebben geweten...’, horen we regelmatig”, vertelt Erny op het terras tussen de winkel en de anderhalve hectare aan planten en struiken waaraan de bessen groeien. Ook toeristen weten de weg naar de bessen uit het Vechtdal deze zomer goed te vinden.

Overlast van spreeuwen

“Zelfpluk tijdelijk minimaal”, waarschuwt een bord bij de ingang van het bedrijf aan de Bruchterbeekweg. Dat heeft niets te maken met de komst van de vele toeristen en streekbewoners, legt Erny uit. “Spreeuwen zorgen dit jaar nogal voor overlast. Ze zijn gek op onze bessen. Daardoor zit er een gat tussen de rassen die je vroeg of juist laat kunt plukken. We werken aan een natuurproduct met alle voor- en nadelen. Bessen komen niet uit een fabriek...”

Verrassingen door natuur

De natuur en andere invloeden zorgen elk jaar weer voor verrassingen, vertelt Erny. “De afgelopen jaren was het veel te droog, waardoor de bessen zich niet goed ontwikkelden. Eerder kampten we met de wintervlinder en vliegjes. Roofvogels hielden tot dusver de spreeuwen op afstand, maar die hebben dit jaar blijkbaar een ander plekje gezocht. Zo is er altijd wel wat...”, verzucht Erny met een glimlach, want ondanks de ongemakken werken ze met veel passie en plezier aan de bessen in hun bessentuin.

Blauwe bessen

Tot het assortiment behoren de bekende rode bessen, een beperkte voorraad frambozen, in de vroeger zomer kruisbessen, zwarte bessen en steeds meer blauwe bessen. Die zijn in Nederland steeds populairder. “Terwijl het eigenlijk een exoot is: pas in de jaren twintig kwam de blauwe bes over uit de Verenigde Staten. Het is familie van de bosbes. Belangrijk verschil: de bosbes is van binnen donker, de gekweekte blauwe bes wit”, vertelt Tonny, die vanuit de winkel het terras oploopt en zich in het gesprek mengt.

Andere kant kanaal

Samen werken ze ondertussen vijftien jaar aan de Bruchterbeekweg. De roots liggen niet in het Vechtdal. “We komen van de andere kant van het kanaal...”, vertelt Erny over de Twentse achtergrond van het echtpaar. “21 jaar geleden kochten we een soortgelijk bedrijf in Manderveen, maar vanwege plannen van de gemeente moesten we daar weg. Toen zochten we naar een goede locatie en die vonden we hier. De grond is goed en het bedrijf prima bereikbaar voor klanten én plukkers.”

Tien jaar zelfpluk

En dat laatste is niet onbelangrijk. Een decennium geleden switchten Tonny en Erny van bedrijfsfilosofie. De wekelijkse ritjes naar de veiling behoorden tot de verleden tijd. “We stapten over op zelfpluk, dat past prima bij een relatief kleinschalig bedrijf als de onze. Sindsdien mogen bezoekers zelf hun bessen plukken. Voor ons leuk: we ontvangen veel mensen op ons erf en er ontstaan veel leuke gesprekken.” De Bessentuin ontvangt over het algemeen twee soorten mensen. “Wat oudere mensen die ons ambacht waarderen en misschien wel een beetje nostalgische gevoelens hebben én gezinnen met jonge kinderen. Vaak zijn dat ouders die hun kinderen willen laten zien waar verse producten vandaan komen. Veertigers en vijftigers zien we dan weer een stuk minder”, vertelt Erny.

Ton & Tonny in de pluktuin
Ton & Tonny in de pluktuin

Vers geplukt fruit

Buiten de educatieve en nostalgische redenen, heeft zelfpluk nog een extra voordeel, voegt Tonny toe. “Vers geplukt fruit zit nog boordevol smaak en is dus het lekkerste. Dat geldt ook voor onze bessen. Het verschil met de supermarkt is groot: daar koop je fruit dat onrijp geplukt is. Heel logisch omdat het nou eenmaal getransporteerd moet worden voordat het in de schappen ligt. Maar zodra je fruit plukt, is de verbinding met het rijpingsproces weg. Bij ons pluk je rijp fruit en dat is op de top van de smaak.”

Geen bestrijdingsmiddelen

En dat zonder de eventuele bijsmaak van bestrijdingsmiddelen, voegt Erny toe. Die gebruiken ze zo gering mogelijk. “Die visie hebben we vanaf het begin gehad: het voelt niet goed om bestrijdingsmiddelen te gebruiken, ondanks dat je daarmee incalculeert dat het fruit gevoeliger is voor ziektes. Maar wij vinden het belangrijk dat mensen niet hoeven na te denken wat er in ons fruit zit. Hier kun je veilig fruit plukken en meteen de smaak proeven.”

Vroege en late rassen

De Bessentuin teelt verschillende rassen zodat het plukseizoen zo lang mogelijk duurt. Sommige rassen geven vroeg vrucht, anderen wat later in het zomerseizoen. “De oogst begint eind juni en gaat door tot september. We zien wel dat de oogst steeds vroeger begint en dus ook vroeger eindigt. In januari beginnen we met de voorbereidingen: snoeien, bemesten, planten, noem maar op. En in oktober is het seizoen echt voorbij”, vertelt Tonny, die net als Erny ook nog een baan naast het bedrijf heeft.

Andere achtergrond

Passie voor de bes hebben ze na twee decennia zeker. Beide stapten ze destijds met een andere achtergrond in een nieuw avontuur. “Tonny had de wens van een eigen bedrijf en toen kwam dit op ons pad. ‘Het ergste dat ons kan overkomen is dat we het weer moeten verkopen’, dachten we. Van de stap hebben we nooit spijt gehad. Toen we uit Manderveen moesten vertrekken, wilden we beslist door in de bessen. We hadden veel kennis opgedaan en daar wilden we verder mee.”

Prachtig product

Na 21 jaar en ondertussen vijftien jaar Vechtdal zijn ze nog steeds enthousiast over het ‘bessenvak’. “Het is gewoon een prachtig product, die rode en blauwe bessen vormen zo’n mooi contrast met de andere kleuren op het veld. En je kunt er heerlijke producten meemaken: jammetjes, chutneys, sap, ijs, wijn, gebak, desserts. Ooit is er zelfs bier van onze bessen gemaakt”, vertelt Erny, die veel recepten op de website van De Bessentuin deelt.

Of de smaak van Vechtdal aan de bessen van Tonny en Erny zit, is moeilijk te zeggen. “Vooral met bemesting kun je de smaak beïnvloeden, maar de grond van het Vechtdal is wel perfect voor bessen. Die hebben zurige zandgrond nodig en die vind je hier volop. In die zin proef je de smaak van het Verrukkelijk Vechtdal zeker.”

Wat vind je van dit artikel?

Geschreven door Erik Driessen

Erik Driessen (1971) is journalist. Als kind werd hij elk weekeinde door zijn ouders meegesleurd voor eindeloze autotochten door Weerribben-Wieden, IJsseldelta en Vechtdal. Daardoor kent hij elke millimeter van de gebieden waarover hij graag schrijft.